درباره روز جهانی بهداشت قاعدگی

قاعدگی(Menstruation یا Period) یک واقعیت طبیعی زندگی و یک اتفاق ماهانه برای 1.8 میلیارد دختر و زن در سنین باروری است؛ با این حال میلیون‌ها انسان در سراسر جهان از مدیریت عادت ماهانه چرخه قاعدگی(Menstrual cycle) خود به شیوه‌ای آبرومندانه و سالم محروم هستند. در روز جهانی بهداشت قاعدگی(Menstrual Hygiene Day) تلاش‌ها بر این است، تا سکوت در مورد قاعدگی شکسته شود و با شرمی که اغلب در این دوران برای خانم‌ها اتفاق می‌افتد مقابله گردد؛ همچنین آگاهی در مورد اهمیت بهداشت قاعدگی برای زنان، دختران و افرادی که در سرتاسر جهان پریود می‌شوند، افزایش یابد.

به گزارش وبسایت بانک جهانی، تقریباً 500 میلیون نفر در سراسر جهان برای مدیریت قاعدگی خود به شیوه‌ای سالم، با موانعی روبرو هستند؛ این چالش‌ها در افراد کم درآمد شدیدتر است. بهداشت ضعیف قاعدگی ناشی از فقدان آموزش، تابوها و دسترسی محدود به محصولات بهداشتی و عدم وجود زیرساخت‌های بهداشتی مناسب، سلامت و وضعیت اجتماعی زنان و دختران را در جهان تضعیف می‌کند. در نتیجه، مانع از دستیابی به پتانسیل های بالقوه و شکوفایی میلیون‌ها زن و دختر می‌شود.

در سال 2012، چندین سازمان درگیر در بهداشت عمومی از جمله سازمان‌های بین المللی، کارآفرینان اجتماعی و آژانس‌های سازمان ملل شروع به شکستن سکوت در مورد مدیریت بهداشت قاعدگی کردند. در پی این توجهات در نهایت سازمان غیرانتفاعی آلمانی WASH United برای گرامیداشت روز جهانی بهداشت قاعدگی در سال 2013 تأسیس شد.

روز بهداشت قاعدگی یک رویداد حمایتی جهانی است، که سازمان‌های غیرانتفاعی، سازمان‌های دولتی، بخش خصوصی، افراد و رسانه‌ها را برای ترویج سلامت و بهداشت قاعدگی گرد هم می‌آورد.

هشتک No_More_Limits# از سوی «جنبش روز جهانی بهداشت قاعدگی» برای از بین بردن محدودیت‌های زنان و دختران در دوران قاعدگی و همچنین مدیریت قاعدگی به روشی ایمن و بهداشتی پیشنهاد شد؛ در ادامه هشتک Its_Time_For_Action# برای دومین فراخوان معرفی شد. هدف این کمپین‌ها، نشان دادن نیاز فوری به تغییر نگرش و شکستن ننگ اجتماعی، بهبود آموزش و اطمینان از دسترسی همه به محصولات بهداشتی مورد نیاز بوده است.

علت انتخاب 28 می برای نامگذاری روز جهانی بهداشت قاعدگی

روز بهداشت قاعدگی برای اولین بار در سال 2014 در سطح جهانی برگزار شد و از آن زمان تاکنون هم به طور گسترده‌ای رشد یافته است؛ جالب است بدانید انتخاب روز 28 می برای نامگذاری روز جهانی ” بهداشت قاعدگی” و برگزاری برنامه‌های مختلف در چنین روزی تصادفی نبوده است؛ از آنجایی که چرخه قاعدگی به طور متوسط “28 روز” طول می‌کشد و همچنین افراد به طور میانگین “5 روز” در هر ماه پریودی را تجربه می‌کنند، بیست و هشتمین روز از پنجمین ماه سال میلادی یعنی ماه می(May) با نام روز جهانی بهداشت قاعدگی نامگذاری شد.

به طور کلی هدف از تعیین چنین روزی هم شناساندن قاعدگی به ‌عنوان یک فرآیند بیولوژیکی و کاملاً طبیعی است، تا افراد بتوانند بدون احساس ترس یا شرم و بدون اینکه در معرض رفتارهای نادرست و آسیب‌پذیری‌های بیشتری قرار بگیرند، قاعدگی را سپری کنند. همچنین آگاهی جوامع از فقر دوره و یا ناتوانی برخی از اقشار جامعه را در تهیه لوازم بهداشتی مختص دوران قاعدگی مورد نیاز برای مدیریت با عزت و بهداشتی دوره فزایش می‌دهد.

دستاوردهای نامگذاری روز جهانی بهداشت قاعدگی

🔹تأمین لوازم بهداشتی مورد نیاز دوران قاعدگی در جوامع کم برخوردار و نیازمند، افزایش آگاهی جامعه جهانی، شکستن تابوها، حفظ سلامت و کرامت انسانی در سراسر جهان، گوشه‌ای از تلاش‌های فعالان روز جهانی بهداشت قاعدگی بوده است؛ پیش از این دخترانی که توانایی خرید نوار بهداشتی را نداشتند، اغلب احساس می‌کردند که نمی‌توانند به مدرسه بروند، زیرا اگر لباس‌هایشان لکه‌دار می‌شد توسط پسران مورد تمسخر قرار می‌گرفتند؛ حال اما قاعدگی نه تنها خجالت آور نیست، بلکه به عنوان یک موضوع کاملاً طبیعی شناخته می‌شود.

🔹اخیراً، اولین قطعنامه در مورد موضوع “مدیریت بهداشت قاعدگی، حقوق بشر و برابری جنسیتی” با اجماع توسط نهاد شورای حقوق بشر، به تصویب رسید. این قطعنامه موضوعات شرم، تابو، انگ، تصورات غلط و افسانه‌ها را که اغلب ناشی از اطلاعات ناکافی است، برجسته می‌کند و از شورای حقوق بشر می‌خواهد که اقدامی در این زمینه انجام دهد. به همین جهت، اکنون قاعدگی به طور فزاینده ای به عنوان یک موضوع حقوق بشری شناخته می‌شود؛

🔹موضوع قاعدگی همواره در سازمان ملل مورد توجه قرار گرفت تا جایی که در دسامبر 2019، مجمع عمومی سازمان ملل صراحتاً به موضوع بی‌توجهی به مدیریت بهداشت قاعدگی در مدارس، محل‌ کار، مراکز بهداشتی و مراکز عمومی پرداخت و از کشورها خواست نسبت به بهبود این مسائل تلاش نمایند.

🔹ترویج روز جهانی بهداشت قاعدگی و اهمیت رعایت موارد بهداشتی دوران قاعدگی سبب گردید، استانداردهای کیفیت برای تولید محصولات بهداشتی قاعدگی در سراسر جهان همچنان در حال تصویب باشد؛ چراکه هم‌اکنون آگاهی روز افزونی برای رفع نیازهای افراد در جهت کنترل بهداشتی جریان قاعدگی، در طول دوران قاعدگی وجود دارد. توجه به این موضوعات، همانند پرداختن به هنجارهای مضر اجتماعی، ریشه‌کن کردن تابوها و ارائه آموزش‌های مربوطه جامع لازم است.

سخن آخر

چشم‌انداز روشن تعیین روز جهانی بهداشت قاعدگی، متحد کردن اقدامات سازمان‌های غیرانتفاعی، سازمان‌های دولتی، افراد و رسانه‌ها به منظور ارتقای سلامت و ضرورت توجه به بهداشت قاعدگی است؛ همچنین شکستن سکوت، افزایش آگاهی و تغییر هنجارهای منفی اجتماعی پیرامون سلامت و بهداشت قاعدگی از دیگر اقدامات مورد نظر در روز جهانی بهداشت قاعدگی است، تا از این طریق، سلامت جسم و روان زنان و دختران به نحو کاملاً مطلوب و مطمئنی تأمین گردد.